Skip to main content

Krachtig veranderwerk - Prachtig ontwikkelwerk

Cyaan kent een lange evolutie

Heleen Kuiper trapte haar workshop af met de prikkelende uitspraak dat Laloux heeft opgeschreven wat zij in haar werk al deed. Daarbij maakt ze gebruik van de indeling van de evolutie van organisaties op kleur door filosoof Ken Wilber.

In zijn boek Reinventing Organizations beschrijft Laloux op basis van de ideeën van o.a deze Ken Wilber, de ontwikkeling van organisatiestructuren in de geschiedenis en welke paradigmawisselingen daarin zijn geweest. Elke kleur komt overeen met een bepaald stadium en de cognitieve, psychologische en morele kenmerken. Het laatste stadium is de cyane-organisatie.

Bij het cyaan van Laloux komen voor het eerst de individuele en collectieve drijfveren samen. Cyaan (in het Engels “teal”; ofwel het groenblauw van de wintertaling) gaat over bewustzijn van de mogelijkheden die ontstaan als we de behoefte aan collectieve kaders en individuele verantwoordelijkheid kunnen verenigen.

intern extern individueel collectief perspectief

 Verandering kan pas ontstaan als je kennis hebt van de aannames over organiseren die onze samenwerking kleuren. Organisaties bestaan uit mensen met gekleurde visies over hoe de wereld in elkaar steekt. Het integrale denken van Wilber vormt een mooi hulpmiddel om niet alleen aandacht te besteden aan de dominante aangrijpingspunten van veranderen (organisatiecultuur en organisatiesystemen), maar ook aan menselijke waarden en gedrag. Veranderen met inachtneming van alle kwadranten biedt meer kans op duurzaam effect.

Met behulp van een korte vragenlijst nam Heleen ons mee in de wereld van de elkaar in de evolutie van de mens (en dus van het organiseren) opvolgende kleuren:

Evolutionary breakthroughs in human collaboration

Een cyane organisatie wordt, volgens Laloux, gekenmerkt door drie doorbraak kenmerken: zelforganisatie, ‘wholeness’ en een evolutionair doel. Zelforganisatie houdt in dat de werknemers worden gemotiveerd door elkaar en zichzelf en werken zo vanuit vertrouwen. Hiërarchie verdwijnt. Met ‘wholeness’ of heelheid wordt bedoeld dat de hele persoon bij het werk wordt betrokken. Ieder kan op zijn of haar eigen manier bijdragen en zichzelf zijn. Het evolutionair doel laat de organisatie groeien en aanpassen, zonder haar een vaste koers op te leggen. De organisatie is een levend organisme en moet zo ook benaderd worden. In tegenstelling tot de organisatie als een machine, de metafoor van de oranje fase.

Wat Heleen heel goed duidelijk wist te maken is dat organisaties nooit alleen maar cyaan zullen worden. Binnen het evolutionair denken omvat elk hoger niveau van organiseren ook alle onderliggende niveaus. Dat werd ook duidelijk met een levendige werkvorm waarbij de deelnemers letterlijk hun plaats konden innemen op een van de kleuren waar ze zich thuis voelden, dan wel een allergie voor voelden.

In de dialoog ontstond niet zozeer de vraag naar het nut van cyaan, maar meer naar hoe je mensen met overtuigingen uit de andere paradigma’s in de cyane beweging mee kunt nemen zonder ze van hun eigenheid en toegevoegde waarde te beroven. Wat op zichzelf natuurlijk een hele cyane vraag is…

Heleen Kuiper 

Heleen Kuiper van Adelante Coaching & Advies staat voor integrale, evolutionaire ontwikkeling van organisaties en hun medewerkers. Ze is organisatieadviseur, opgeleid in persoonlijke ontwikkeling vanuit het kader van evolutionaire ontwikkeling. Heleen en haar zakenpartner Toon Franken geven regelmatig open workshops (Lab Reinventing Organizations) waarbij ze mensen meenemen in het gedachtegoed van Reinventing Organizations en waarbij ze hen laten ervaren wat dit voor henzelf én voor hun organisatie kan betekenen.

→ De kleur van cyaan, opnieuw uitvinden van onze organisaties
→ Extreem cyaan
→ Kaders en koffie
→ Levend organisme

201701 FONB 50
201701 FONB 51
201701 FONB 53
201701 FONB 54
201701 FONB 56
201701 FONB 59
201701 FONB 61
201701 FONB 64
201701 FONB 75